film
jongeren
politiek
media
organisaties
achtergrond
weg van west

Ali

makers

poldox

Volgens Ali Baddaou (27) kun je met sport de beste opvoeding krijgen, omdat je er regels en structuur aan kan verbinden. Zijn werkwijze noemt hij Marokkaans: beetje pittig aanspreken, luisteren naar de regels, respect hebben, tegen je verlies kunnen. En dat werkt.

 
Ali Baddaou heeft op drie basisscholen gezet en nooit zijn mavo afgemaakt. Beetje voetballen op straat, beetje vervelen en vechten. Hij kwam in een diep dal te zitten. Veel wil hij er niet over kwijt. Ali: “Ik ben mij me meer gaan verdiepen in mijn godsdienst, waardoor dat dal mij heel sterk heeft gemaakt. Mijn verleden heb ik min of meer gedelete, daar praat ik niet over.”

De directeur van Sciandri, het sportmanagementbedrijf waar Ali nu zelf werkt, heeft hem uit dat dal gehaald. “Ik houd van voetbal. Vroeger wilde ik profvoetballer worden, maar die droom heb ik maar laten varen.” Ali is een sportopleiding gaan doen en helpt nu jongens die zijn zoals hij was. “Ik wil dat ze een voorbeeld in me zien. Ik begrijp de jongeren echt. Ze kijken ook best wel tegen me op.”

 

“Nederland verandert, het wordt steeds moeilijker voor jongens zoals ik. Ik kan het ook wel begrijpen, want er zijn veel jongens die er uit zien zoals ik waarmee het de verkeerde kant opgaat. Ze sleuren mij mee, niet in mijn handelingen, maar mensen zien het verschil niet. Mensen kijken vreemd naar je. Dat vind ik jammer, dat was vroeger niet zo…”



Sportbuurtwerker Ali neemt je in Weg van West mee naar Slotervaart, laat de andere kant eens zien. Hij laat je kennis maken met de jongens die een paar jaar geleden nog op straat hingen. “Dat waren vervelende gasten, ratten. Nu werken ze voor Sciandri. Wij zijn echt de redding geweest voor veel van zulke jongens.We werken juist met die ratten, omdat die weten hoe het werkt met de kleine ratjes die nu op straat hangen.”
Daniel
Rachel
Irene
Joris
Jan
Marjolein
     

Daniel is 26 jaar en studeert Communicatiewetenschap en Politicologie. Hij doet mee met Poldox om het ‘documentaire maken’ te leren en zijn journalistieke ervaring te verbreden met het medium televisie. “Ik heb ervaring in de journalistiek als radiomaker. Kern hierbij is dat jij de ogen bent van de luisteraar en dat je de beelden met woorden moet overbrengen.” Verder is er volgens Daniel een groot verschil tussen de mainstream journalistiek en het maken van een documentaire. Zoals de eindredacteur van Tegenlicht zei: het is het verschil tussen de vragen ‘Wat is er gebeurd?’ en ‘Wat is er echt gebeurd?’. “Deze constatering spreekt me erg aan. Bij het maken van een documentaire is er meer ruimte voor de hoofdpersonen en minder voor de interviewer, wat de kijker de rust geeft om de hoofdpersonen te leren kennen.” Voor Weg van West was Daniel regisseur en deed ook de research. “Met de film wil ik een positieve draai geven aan de stigmatiserende beelden die de media de afgelopen jaren over Slotervaart hebben gegeven. Ik hoop met de film Slotervaart een menselijker gezicht te geven.”

 

 

Regie - Daniel Gulpers

 

Camera – Rachel Morssink

 

Rachel roept al lange tijd dat ze ‘later documentairemaakster wil worden’ en meldde zich daarom aan voor het vak Poldox. Rachel is 25 jaar oud en studeert Sociologie en Internationale Ontwikkelingsstudies aan de UvA. “Het was mijn taak om de camera op het juiste moment te laten draaien en ik denk dat dat ook zeker gelukt is, behalve dat ik om de cruciale beelden te vangen ook veel extra materiaal gefilmd heb. Ik heb meer dan elf uur gefilmd, waardoor er in de montage nog een hoop werk te doen was (Joris, mijn excuses en bedankt voor je bloed, zweet en tranen!)” Rachel is blij met het eindresultaat en hoopt dat ze met de film een realistisch beeld van Slotervaart heeft laten zien als tegenhanger van het beruchte imago dat vele media van de wijk schetsen. “Vanaf het moment dat Poldox begon kon ik niet meer rustig door Amsterdam fietsen zonder voortdurend potentiële documentaires uit de stad te zien oprijzen en ik verwacht daarom niet dat dit het mijn laatste filmproject is. Ontwikkelingssamenwerking en journalistiek trekken me alle twee en wellicht dat ik beide in de toekomst kan combineren.””

 

 

Irene is 24 jaar en studeert Conflict Resolution and Governance aan de International School for Humanities and Social Sciences van de UvA. Irene was verantwoordelijk voor het geluid van Weg van West. “Dit betekende dat ik spierballen heb staan kweken tijdens de interviews met Ali Baddaou en Fleur Jurgens, dat ik drie dagen na het filmen in het Velodrome nog steeds een ruis in mijn oren had en dat ik tijdens het interview met Wouter Bos een rotkabeltje had waardoor de geluidskwaliteit slecht was. Balen, maar verder was het ontzettend leuk om bij alle opnamen te zijn." Irene is erg enthousiast over Poldox omdat het de mogelijkheid biedt om eens het hele proces mee te maken van een idee naar het resultaat, de film, onder begeleiding van ervaren filmmakers. Irene: "Ik weet nog niet of ik in de toekomst meer films zal maken. Wie weet, als Daniël straks als filmmaker nog eens een geluidsvrouw nodig heeft hou ik me aanbevolen, maar voorlopig ga ik eerst maar afstuderen, mijn scriptie schrijven en dan kijken wat de wereld te bieden heeft. Misschien word ik wel jeugdwerker in Slotervaart…"

 

 

Geluid – Irene Mokkink

 

Montage - Joris Lohman

 

Joris studeert Politicologie aan de UvA, is 21 jaar en verantwoordelijk voor de montage van Weg van West. Hij is geïnteresseerd in politiek en maatschappelijke kwesties en heeft zich daarom opgegeven voor Poldox. “Ik denk dat je met een film een verhaal of boodschap heel duidelijk kunt overbrengen. Veel meer dan een boek of geschreven tekst, maken beelden een diepe indruk op me. Vooral films die een beetje gedramatiseerd zijn door middel van muziek of beeld kunnen een boodschap heel indringend overbrengen.” Joris vind het erg leuk om iets met film te doen en Poldox heeft die mogelijkheid gegeven. “Daarbij heb ik door oefening veel geleerd van de montage, ik vind het erg leuk om met ruw materiaal een verhaal te maken door middel van montage. Een toekomst als documentairemaker ziet Joris niet voor zich, maar hij wil zeker wel meer films gaan maken. “Ik denk dat ook amateurs zoals wij een bijdrage kunnen leveren aan ‘de filmwereld’ door gewoon films te maken en deze via internet te verspreiden. Ieder persoon die de film ziet en de film mooi vind maakt al een verschil.”

 

 

Jan is 31 jaar, werkt bij XS4ALL en heeft na een periode van vijf jaar zijn studie Politicologie weer opgepakt. Jan is naast zijn werk en studie actief bij het Nederlands Palestina Komitee. “Beelden kunnen veel zeggen en betekenen. Als jongen van twaalf zag ik bepaalde beelden van de eerste Intifada, de Palestijnse volksopstand, waardoor ik dacht ‘dit klopt niet’. Ik ben me verder in het onderwerp gaan verdiepen en rond m’n twintigste actief geworden bij het Palestina Komitee.” Zijn oorspronkelijk idee was dan ook om hier een film over te maken. “Het mooie van Poldox is dat je met een groep een documentaire maakt van het begin, ieder met een eigen idee op één A4-tje, tot het eindproduct, de film.” Jan had zich graag nog meer willen betrekken bij het ontstaansproces. “Doordat ik Poldox naast mijn werk volg, heb ik niet alle opnames mee kunnen maken. Voor Weg van West heb ik foto’s gemaakt, de website ontworpen en gebouwd. Ik hoop dat de film en de website mensen aanzet om verder te kijken dan het eerste beeld dat ze van Slotervaart hebben.” Jan ziet wel een toekomst voor zichzelf weggelegd in de documentaire. “Volgend jaar ga ik misschien naar Israel en de Palestijnse gebieden om daar te filmen.”

 

 

Website (lay-out), fotografie – Jan Moerings

 

Website (tekst) – Marjolein den Dekker

 

 

"Sinds kort weet ik wat ik worden wil: journalist. Schrijven deed ik altijd al graag, bij Poldox wilde ik eens kijken of film iets voor mij is." Marjolein is 24 jaar en bezig met haar scriptie voor de master Media, Journalistiek & Publieke Opinie bij Communicatiewetenschap. Poldox heeft Marjolein nog enthousiaster gemaakt voor de journalistiek. "Volgend jaar ga ik de duale master Journalistiek volgen, waar ik me volledig ga richten op de geschreven variant, maar documentaire maken is zeker iets voor de toekomst." Weg van West was een heel lang proces. "Na veel research kwam Daniel in contact met Ali en voordat we het wisten, stonden we in Slotervaart." Marjolein is samen met Jan verantwoordelijk voor de website. "Jan heeft de lay-out gedaan, ik heb de teksten geschreven, dat ligt me toch het meest." Marjolein heeft ook een aantal middagen/avonden naast Joris in de montage voor de film gezeten, wat later heeft geresulteerd tot wat persoonlijke filmexperimentjes op het web. "Maar de film blijft toch het meesterwerk van ons project waar ik erg trots op ben. Vooral het einde ontroert me iedere keer weer."

 


 

wegvanwest@gmail.com

 


Poldox is een theoretisch en praktisch programma waarin op een vernieuwende wijze de sociale wetenschap en het audiovisuele medium samenkomen. In samenwerking met de Universiteit van Amsterdam en CREA wordt het vak Poldox georganiseerd voor studenten Antropologie, Communicatiewetenschap, Politicologie en Sociologie. Het genre documentaire staat centraal als onderzoeksinstrument om een sociaal maatschappelijk onderwerp uit te diepen.

 

 
Poldox wordt gegeven door (vlnr) docent Politicologie Philip van Praag, filmmaker Hilbert Kamphuisen en student-assistent Joey Boink.

 

Ali Baddaou, sportbuurtwerker bij Sciandri Sportmanagement

"Er wordt altijd iets negatiefs over de jongens in de media verteld, ze vertrouwen het gewoon niet. Natuurlijk hebben we criminelen in Slotervaart, maar we hebben ook topjongeren. De criminelen komen altijd in beeld, maar waarom wordt de andere kant nooit eens gefilmd?"

 

Slotervaart. Het Amsterdamse stadsdeel dat altijd in verband wordt gebracht met problemen. In de Amsterdamse veiligheidsindex staat het stadsdeel bekend als een wijk met veel sociale onveiligheid. Het is de thuisbasis van een harde kern probleemjongeren, mogelijk radicaliserende jongeren. Ook de thuisbasis van misschien nog wel meer welzijnwerkers in de vorm van buurtvaders, jongerenwerkers en sinds kort zelfs een radicaliseringsdeskundige die deze jongeren moeten helpen hun leven op de rails te krijgen. Slotervaart lijkt model te staan voor het politieke spel dat integratieproblemen wil aanpakken. Maar is Slotervaart eigenlijk wel zo’n getto? Maak in Weg van West kennis met Ali en de andere spelers in Slotervaart.Crossroads Pharmacy
Sciandri

toernooi

5 mei Voetbaltoernooi

 

Allstars
Penalties
Uitreiking

 

   
Allstars

 

 

 

top

 

Penalties

 

 

top

 

Prijsuitreiking    

 

 

top

 

jongeren
werkers



 
In samenwerking met verschillende instanties organiseert Sciandri Sportmanagement sportprojecten en evenementen die een waardevolle bijdrage leveren aan de maatschappij. De naam Sciandri komt van de Italiaanse beroepswielrenner Maximillian Sciandri. Het sportmanagementbedrijf zit in verschillende stadsdelen in Amsterdam.

In het Amsterdamse stadsdeel Slotervaart organiseert Sciandri sportbuurtwerkactiviteiten bedoeld voor kinderen, tieners en jongeren in de leeftijd van 6 tot en met 18 jaar. “Wij proberen er een positieve wending aan te geven. Doordat onze activiteiten gratis zijn, zijn we heel laagdrempelig. We huren bussen in om de kinderen op te halen en thuis te brengen, anders komen ze niet”, vertelt Ali Baddaou. Alle positieve invloeden die sport kan hebben, worden overgebracht op de jongeren.

De kracht van Sciandri zit in het team van jongerenwerkers, dat flexibel en professioneel werkt, van straat tot goud, en daarbij altijd met beide benen in de samenleving blijft staan. Ali: “Een aantal van deze jongerenwerkers hebben nog geen diploma. Ze kunnen bij Albert Heijn gaan werken, maar ze kunnen ook bij ons gaan werken.” Sciandri leert de jongerenwerkers structuur, op tijd komen, zich te gedragen. “We geven ze regels mee die ze kunnen gebruiken als ze straks gaan werken. Je moet eerlijk tegen ze zijn, ze respecteren en niet bang voor ze zijn. Je kunt ze tegen je hebben, maar je kunt ze ook voor je laten werken en dan gaan ze door het vuur voor je”, aldus Ali.”


 
Ali over Amin: “Amin kwam altijd als vrijwilliger meedoen op de activiteiten. Toen hebben we besloten om hem in te huren om voor ons te komen werken en nu staat hij hier!”
Ali over Susannne: “Susanne heeft toch wel deuren geopend naar de meiden, ik ben heel blij met haar.”
 

 

 

 

 

video

 

 

 

   
Hisham

“Vroeger was ik een lastpest, maar nu lukt het wel. Ik weet hoe ik de jongens moet aanpakken. Ik zorg dat de kinderen niet gaan doen wat ik zelf heb gedaan. Ik doe dit nu al drie jaar en daarnaast doe ik een opleiding Sociaal Cultureel Werk, omdat ik in de toekomst met kinderen wil blijven werken.”
 

 
Bouchra

“Dit is de eerste keer dat ik dit doe. Met kinderen kan ik sowieso goed opschieten, want dat is mijn werk: op zaterdag werk ik in de sporthallen in Zeeburg en twee dagen in de week geef ik naschoolse activiteiten in de vorm van voetbal aan jongens en meisjes. Ik voetbal zelf ook wel aardig, nu nog bij Buitenveldert, maar volgend seizoen misschien in de eredivisie damesvoetbal bij AZ in Alkmaar.”

Norman

“Ik woon zelf op het Staalmanplein en daar kwam Ali vaak met Sciandri. Later wil ik ook wel zo zijn als hem. Eigenlijk ben ik nu al jongerenwerker: door goed met ze te praten, ze dingen uit te leggen, zorg ik ervoor dat ze zich gedragen. Door naar ze te luisteren komt het allemaal wel goed.”
 

 
Sakobintab

“Ik ken Ali al heel erg lang, al vanuit de tijd dat hij nog in de Pijp werkte. Ik zit zelf ook in opleiding, we hebben altijd contact gehouden en nu heeft hij mij gevraagd. Het is goed dat dit georganiseerd wordt, het houdt de kinderen van de straat, zeker nu ze vakantie hebben. Ze kunnen zich lekker uitleven en op deze manier vervelen ze zich niet.”

Miriam

“Kinderen die te weinig aandacht krijgen, probeer ik met behulp van sport toch aandacht te geven. Ik ben zelf ook een kind geweest en ik weet wat ik zelf heb gemist. Ik kom uit een groot gezin en vroeger was ik heel druk. Mijn energie kan ik nu kwijt in de sport, door te dansen en te kickboksen. En dat is een goede weg. Ik volg zelf een opleiding tot recreatiesportleider via Sciandri, omdat ik het meer officieel wil gaan doen.”
 

Bilahif

“Ali ken ik al vijf jaar, maar ik vond hem echt een klootzak. Ik mocht hem niet en hij mocht mij niet, maar nu vind ik hem wel relaxt. Hij is wel streng, maar niet tegen mij.”

 
 

Bilahif is achttien jaar, geboren in Slotervaart en woont op het Abraham Staalmanplein. Hij gaat wel naar school, maar vind zijn opleiding niet leuk. Bilahif heeft nog geen duidelijke toekomstplannen: “ik weet niet goed wat ik wil, maar ik wil wel sowieso verder met voetbal.” Maradonna is zijn held. Bilahif heeft leren voetballen op straat. Hij is dan ook veel op straat te vinden en voetbalt vaak samen met de jongens.

 
“Ik vind het bullshit hoe Slotervaart de laatste tijd in het nieuws is. Ik heb nog nooit iets gezien van rellen of wat dan ook. Het is gewoon een veilige buurt.” Alle aandacht voor zijn wijk vindt Bilahif nogal overdreven. “De straatcoaches van To Serve and Protect worden alleen betaald om een beetje rond te fietsen. Ze doen niets. Net als de buurtvaders. Die zijn eerder bang voor ons.” Als Bilahif in de schoenen van stadsdeelvoorzitter Marcouch zou staan, zou hij het zwerfvuil op straat aanpakken, het kan namelijk wel wat schoner in zijn buurt. “Marcouch doet niet wat ie beloofd. Hij zou ons moeten helpen, maar dat doet hij niet, terwijl het in kleine dingen zit. De riolering op ons voetbalveld is bijvoorbeeld erg slecht, dus in de winter staan er allemaal plassen op het veld waardoor we niet kunnen voetballen.”
Bilahif
In het stadsdeel Slotervaart bekommeren zich ruim dertig maatschappelijke welzijnorganisaties over het lot van probleemjongeren. Veel gehoorde kritiek is dat er meer welzijnswerkers dan probleemjongeren zijn. Ook zouden deze organisaties langs elkaar heen werken en daardoor niet de hulp geven die ze zouden moeten geven. Maar wie zijn deze organisaties? En nog belangrijker wat doen ze? Maak hier kennis met een aantal van deze maatschappelijke spelers.
 



Blauwe Olifant

De Blauwe Olifant is een jongerenwerkplaats die in 2005 in opdracht van de Gemeente Amsterdam is opgericht. Deze stichting helpt jongeren met weinig kansen via een mentorsysteem aan een nieuw perspectief. De jongere werkt intensief samen met deze mentor. De mentor is als ‘trainer, coach en scheidsrechter in één’. Werken bij de Blauwe Olifant betekent voornamelijk werken met metaal en techniek. In een loods worden oude boten en sloepen opgeknapt en nieuwe in elkaar gelast.

Een groot project van de Blauwe Olifant is de IJscoboot. Canal Company zal de IJscoboot in gebruik nemen, zodat waterfietsers en andere watergenieters in de zomer een ijsje bij de boot kunnen bestellen. Studenten van de Rietveldacademie hebben het ontwerp getekend, HTS-ers van de Hogeschool van Amsterdam hebben de bouwtekeningen gemaakt en de boot wordt door de jongens van de Blauwe Olifant in elkaar gelast. Eind juni zal Job Cohen, beschermheer van de IJscoboot, de boot te water laten.
 


Belangrijker nog dan de eindproducten, is de weg er naartoe. De Blauwe Olifant vangt vroegtijdige schoolverlaters op en helpt ze om weer een arbeidsritme, motivatie en discipline op te doen, zodat ze terug kunnen keren naar school of een baan in loondienst. Uit de contacten met oud-deelnemers, blijkt dat de Blauwe Olifant voor het merendeel van de jongeren een belangrijke duw in de goede richting is geweest.



Buurtvaders

Veiligheid staat hoog op de politieke agenda. Meestal wordt van de overheid, de politie en andere instellingen de oplossing verwacht, maar ook de burgers zelf hebben daarin een verantwoordelijkheid. Na de rellen op en rondom het August Allebéplein in 1999, startte Stadsdeel Slotervaart daarom in samenwerking met de stichting Al Mawadda het Buurtvadersproject. Al Mawadda staat voor vriendschap in de Arabische taal en organiseert sociaal culturele activiteiten ten behoeve van een goede participatie van voornamelijk Marokkaanse buurtbewoners en hun functioneren in de Nederlandse samenleving.

De Buurtvaders vormen een belangrijk voorbeeld van een burgerinitiatief om de veiligheid in de eigen wijk te bevorderen, met name door overlastgevend gedrag van jongeren tegen te gaan. En, zoals de term Buurtvaders al aangeeft, gebeurt dit vanuit een opvoedkundig perspectief. De Buurtvaders zijn mannen van veelal Marokkaanse afkomst met levenservaring en een vriendelijke opstelling, die minimaal twee avonden in de week beschikbaar zijn voor het lopen van rondes in de wijk. Zeven dagen per week zijn de Buurtvaders actief, iedere avond lopen de vaders in ‘ploegen’ van acht uur tot middernacht door de wijk. Maar tijdens de dodenherdenking bijvoorbeeld hebben de Buurtvaders twee nachten lang de bloemenkransen bewaakt die waren neergelegd bij het oorlogsmonument op het Sierplein.


Streetcornerwork

De stichting Streetcornerwork is gehuisvest op het Abraham Staalmanplein, een geliefde hangplaats voor veel jongeren. Karem Benganhem en Saskia Verbeten zijn de twee vaste medewerkers van Team Nieuw West, dat onderdeel van de landelijke organisatie Streetcornerwork is. “Wij zijn informeel, laagdrempelig en tonen menselijkheid: we zijn er puur voor de jongeren.” De welzijnwerkers helpen jongeren zoeken naar werk en school, maar bieden ook steun bij huisvesting, het aflossen van schulden en de aanvraag van een uitkering. Naast deze standaardactiviteiten zijn er extra activiteiten zoals weekendjes weg en diverse voetbaltoernooien zoals de Ramadan Cup.

Karem en Saskia hebben dagelijks te maken met hartverscheurende verhalen van jongeren die gestopt zijn met hun opleiding, geen vaste woon- of verblijfplaats hebben, in grote sociale armoede leven of diep in de schulden zitten. “Het mag eigenlijk niet, maar ik geef de jongens soms wel eens wat te eten, koop kleren voor ze. Soms overnachten ze zelfs bij me, als het nodig is. Bij formelere instanties als bureau Jeugdzorg zouden dat nooit kunnen of mogen”, vertelt Saskia. Het gros van de jongeren die bij de stichting aanklopt, zijn van Marokkaanse afkomst. “Veel van die jongens wonen in te grote gezinnen in een te kleine ruimte. Terwijl ze eigenlijk allemaal gewoon huisje, boompje, beestje willen.”

De stichting zit in het gemeentelijke overlegorgaan 12+ dat via allerlei projecten de veiligheid in het stadsdeel wil verbeteren. “De samenwerking tussen de aangesloten organisaties kan veel beter.” De komst van de radicaliseringsdeskundige H. El Maimouni lijkt voor alleen maar meer verwarring te zorgen in Slotervaart. “Wij hebben geen flauw idee wat we hiermee moeten. Hoe moeten wij radicalisering van jongeren signaleren?” Volgens Karem en Saskia ligt het probleem vooral bij de scholen. “Er is een gebrek aan middelen om de problemen tegen te gaan: zo zijn er bijvoorbeeld veel te weinig mentoren.”




Marvin Irion:
“Je moet doen, wat je moet doen!”


To Serve And Protect (TSAP) is een beetje de vreemde eend tussen deze maatschappelijke welzijnorganisaties. TSAP is een commercieel beveiligingsbedrijf op het gebied van objectbewaking, evenementen-, horeca- en persoonsbeveiliging. Deze organisatie is door de Stichting Aanpak Overlast Amsterdam (SAOA) ingehuurd voor het project Straatcoach om de veiligheid in het stadsdeel Slotervaart aan te pakken.

Directeur Marvin Irion legt uit wat het project inhoudt: “Straatcoaches zijn niets meer of minder dan burgers. De naam zegt het al, Straatcoach, we proberen mensen op straat te coachen. Als Straatcoach moet je goed de taal van de straat kunnen spreken. Wij maken geen onderscheid tussen kleur of afkomst. Sommige jongens kunnen niet zo goed lezen en schrijven, dus de dagrapporten passen we aan waar nodig is.” De Straatcoaches fietsen in koppels de hele dag door een aangewezen gebied binnen het stadsdeel om overlast, ordeverstoring en kleine criminaliteit te voorkomen.

De overlast wordt vaak veroorzaakt door jongens in de leeftijd van dertien tot en met zestien jaar. “Ik snap echt niet dat volwassen mensen zich laten terroriseren en intimideren door zulke kleine jochies.” Volgens Marvin heeft het zover kunnen komen omdat we veel te tolerant zijn in Nederland: “Alles kan en mag maar hier.” Zijn aanpak is duidelijk: “Wij doen gewoon wat we moeten doen: het probleem direct aanpakken. Als jongeren rotzooi staan te trappen op straat, spreken we ze daarop aan. Collega’s van SAOA gaan vervolgens naar de ouders van de jongeren om afspraken te maken. Het probleem in deze maatschappij is dat mensen niet direct worden aangesproken op hun fouten. Onze directheid heeft zijn succes.”

Blauwe Olifant
Buurtvaders
Streetcorner
work
To Serve
And Protect

Fleur Jurgens

Fleur Jurgens (1972) is journaliste en filosoof. Ze schreef Het Marokkanendrama in opdracht van Politie en Wetenschap, een onafhankelijk onderzoeksprogramma van de Politieacademie. Fleur heeft zo’n zeventig mensen uit het veld geinterviewd over de thuissituatie van Marokkaanse probleemjongeren. Het boek is opgebouwd uit tien drogredenen die gebaseerd zijn op de antwoorden die de leraren, kinderrechters, werkmeesters, tolken, opvoedkundigen, huisartsen, gezinstherapeuten, forensisch psychiaters, politieagenten en andere professionals gaven.

Volgens Fleur gaven deze professionals dezelfde soort verklaringen. “Een veelgehoorde verklaring is dat Marokkaanse ouders moeilijk toezicht kunnen houden op hun kinderen, de gezaggrens geldt maar tot de voordeur. Met name de jongens die opgroeien in buurten zoals Slotervaart, veelal op straat, worden nauwelijks in de gaten gehouden. De positie van een jongen in het gezin is die van het ‘prinsje’. Jongens worden vaak onbegrensd opgevoed, op handen gedragen. Jongens hebben heel veel macht in huis, omdat de ouders afhankelijk zijn van de kinderen, waardoor de gezagsverhoudingen verstoord zijn.”

 
video fleur

Van huis uit is er dus weinig toezicht op deze jongens, maar volgens Fleur is er vanuit de Nederlandse samenleving eveneens weinig toezicht. Fleur: “Er wordt verontschuldigend over deze groep gepraat, omdat ze van Marokkaanse afkomst zijn en opgroeien in een achterstandswijk. De jongens weten dat haarfijn en maken gebruik van de manier waarop ze benaderd worden.” Fleur denkt dat Nederlanders de schuld bij zichzelf zoeken, terwijl Nederlandse werkgevers volgens haar juist staan te springen om Marokkaanse medewerkers. “Het is een moeilijk onderwerp, omdat je heel snel een hele cultuur stigmatiseert. “De Marokkaanse cultuur wordt over één kam geschoren. Maar is het wel een Marokkaans probleem? Het is een combinatie van factoren. Zo is bijvoorbeeld de pakkans in kleine criminaliteit heel erg laag, slechts 1 op de 15. Het is dus heel lucratief om in te breken en te stelen. Criminelen worden vaak neergezet als slachtoffers, ze hebben het moeilijk en ze zijn arm. Er wordt echter nooit gezegd, dat het ook wel heel makkelijk is.”

Gebrek aan ouderlijk toezicht en dat de criminaliteit lonkt, vindt Fleur dat  de Marokkaanse jongens zelf ook verantwoordelijk zijn. “Ze maken hun school niet af en bepaalde sociale vaardigheden, zoals op tijd komen, je fatsoenlijk gedragen en ontbreken. Hierdoor krijgen werkgevers een soort van vooroordelen.” Fleur pleit voor een aanpak die ouders serieus neemt. “De ouders worden er nog veel te vaak buiten gehouden, maar zij moeten er juist bij betrokken worden. Ze moeten bij de Nederlandse samenleving betrokken worden, nu zijn ze vaak werkeloos en nemen ze geen deel aan de maatschappij. Ze hebben dus geen idee waar hun kinderen mee bezig zijn. De jongens worden bijna anti-Nederlandse houding opgevoed. Dat is een frustratie die zo gegroeid is in het verleden.” Wat Fleur wel hoop geeft is dat meer dan 30% van de tweede generatie Marokkanen het hoger onderwijs wel afmaakt. “Dat is een hele grote groep, het is dus wel mogelijk. Het heeft te voornamelijk te maken met een positieve benadering. In Nederland kun je namelijk je kansen ook pakken, het is een welvarend land met gratis onderwijs en voorzieningen. Ik zou zeggen, maak er eens gebruik van.”

Vanuit de politiek en beleidskundige hoek, maar ook vanuit oogpunt van de media wordt vaak gesproken over de hoofden van de probleemjongeren in Slotervaart. De landelijke dagbladen houden de situatie in Slotervaart nauwlettend in de gaten. Lees hieronder een aantal artikelen die de afgelopen jaren zijn geschreven over het stadsdeel.

 

De Volkskrant
Schelden met respect
14 april 2007

Het Parool
Stadsdeelvoorzitter Ahmed Marcouch van Slotervaart pakt radicale jongeren via ouders aan
6 maart 2007

Trouw
Strenge aanpak Schotelcity
13 december 2006

Marokkaanse probleemjongens: Fun en gebrek aan inlevingsvermogen
18 oktober 2003

 

Verschillende actualiteitenprogramma’s en de Amsterdamse lokale TV-zender AT5 hebben de afgelopen jaren aandacht besteedt aan het stadsdeel Slotervaart. Bekijk hieronder een aantal uitzendingen.

 

AT5 Stadslicht
Probleemgezin
8 mei 2007
Een uitgebreid interview met ‘het probleemgezin van Slotervaart’, dat model staat voor de zeker driehonderd probleemgezinnen in de stad. In Stadslicht vertelt het gezin haar kant van het verhaal.

Item openen in Windows Media Player

Netwerk
Boek over Marokkaanse onderklasse
29 maart 2007
In Netwerk een reportage over het controversiële boek "Het Marokkanendrama" van Fleur Jurgens, met onder meer een interview met de schrijfster. Ook de Amsterdamse stadsdeelvoorzitter Ahmed Marcouch van Slotervaart komt aan het woord.

Nova
NOVA Politiek: PvdA burgemeester Job Cohen
20 oktober 2006
De Amsterdamse burgemeester Job Cohen (PvdA) geeft in NOVA Politiek zijn visie op het deze week gepresenteerde rapport over radicalisering onder moslimjongeren in Amsterdam

Jonge Marokkanen blijven probleemgroep
17 januari 2006
Burgemeester Cohen van Amsterdam houdt spoedberaad met zijn stadsdeelvoorzitters. Verder meldt het Sociaal Cultureel Planbureau dat de werkloosheid onder allochtone jongeren - onder wie de Marokkaanse - verder is gestegen. Van hen zit op dit moment zo'n veertig procent zonder baan.

 

Joris van Casteren is journalist van de Groene Amsterdammer. Hij schreef in 2002 het artikel ‘De Bodyguards van de Lelylaan’. bivakkeerde Joris op station Lelylaan, dat toentertijd geterroriseerd werd door hangjongeren die stelselmatig reizigers beroofden. Het bedrijf To Serve and Protect werd door het stadsdeel ingehuurd om de orde op het beruchte station te herstellen.

Door drie maanden vooral veel op het station te verblijven, heeft Joris met alle betrokkenen gesproken, zowel de beveiligingsmedewerkers van TSAP als de hangjongeren. “Ik heb heel veel mee gelopen met beveiligers van TSAP, maar door zelf rond te hangen op het station, kwam ik ook in contact met de jonge criminelen en kreeg ik de kans met ze te praten.” Een paar jaar later kijkt Joris met verschillende blikken terug. Enerzijds is To Serve and Protect het probleem van het onveilige station Lelylaan goed te lijf gegaan door de directe manier van aanpak. Anderzijds werken allerlei instanties in Slotervaart zoals het stadsdeel, de politie, de GVB en de NS langs elkaar heen als het gaat over het aanpakken van het probleem Lelylaan.”

Lees het hele artikel van Joris van Casteren in de Groene Amsterdammer:

De bodyguards van Lelylaan
15 juni 2002

 

Grotestedenbeleid

In het Amsterdamse stadsdeel Slotervaart houden enkele tientallen probleemjongeren de gemoederen van de politiek al enige tijd bezig. Op landelijk niveau wordt Slotervaart regelmatig genoemd in debatten over integratie van minderheden en probleemjongeren in grote steden. Ella Vogelaar, de nieuwe minister van Wonen, Wijken en Integratie (WWI) is verantwoordelijk voor het Grotestedenbeleid.

Het Grotestedenbeleid wil dat de éénendertig grote steden in Nederland krachtige steden worden, waarin zichtbare resultaten worden geboekt, met een minimum aan bureaucratie. Krachtige steden zijn steden die veilig zijn, en die in alle opzichten voldoen aan de eisen die bewoners, bedrijven, instellingen, bezoekers en recreanten aan een stad stellen. Een economisch vitale stad, met hoogwaardige vestigingslocaties en een hechte sociale samenhang, die werk biedt aan wie dat zoekt. Kortom, een stad die kansen biedt aan zijn burgers en waar het veilig en prettig is om te verblijven.
Om die krachtige stad te realiseren werd een aantal doelstellingen geformuleerd voor het Grotestedenbeleid, die in onderlinge samenhang moeten worden ontwikkeld:

  1. Het verbeteren van de objectieve en de subjectieve veiligheid;
  2. Het verbeteren van de kwaliteit van de leefomgeving;
  3. Het verbeteren van de sociale kwaliteit van de leefomgeving;
  4. Het binden van de midden- en hogere inkomensgroepen aan de stad;
  5. Het vergroten van economische kracht van de stad.
Om deze doelstellingen te verwezenlijken maakte het Rijk in januari 2005 met de steden gerichte resultaatsafspraken voor vijf jaar. De steden wordt voor die volledige periode financiële zekerheid geboden. In Amsterdam is binnen dit plan speciale aandacht voor onder andere Slotervaart. De complete nota ‘Samenwerken aan de Krachtige stad’ is hier te downloaden.
Fleur Jurgens
kranten
TV
overig

Gemeente Amsterdam

Op lokaal niveau wordt het grotestedenbeleid uitgevoerd door de gemeente Amsterdam. Om een krachtige stad te realiseren is er volgens de gemeente actie nodig, want Amsterdam kan en moet veiliger. De burgemeester, hoofdofficier van justitie en hoofdcommissaris van de politie (korpschef) zijn samen verantwoordelijk voor de veiligheid in de stad. Het overleg tussen burgemeester Cohen, hoofdofficier De Wit en hoofdcommissaris Welten staat bekend als het Driehoeksoverleg. Hierin bespreken zij het veiligheidsbeleid in Amsterdam.


Volgens ‘Een Veilig Amsterdam’, het samenwerkingsverband van van deze driehoek, is er sprake van vooruitgang. Uit de Regionale Veiligheidsrapportage 2006 blijkt dat Amsterdam de afgelopen jaren veiliger geworden. Criminaliteitscijfers laten over de afgelopen vier jaar op de meeste terreinen een verbetering zien. Ook blijkt dat de inwoners van de regio Amsterdam zich de afgelopen jaren veiliger zijn gaan voelen in hun buurt. Maar het kan altijd beter. Daarom werd in maart 2007 het ‘Actieplan 2007: Veiligheidsplan 2007 – 2010’ gepresenteerd (link). Hierin staan onder andere maatregelen om de lokale overlast te bestrijden, maar ook om buurtgerichte veiligheid in multiculturele wijken, zoals de westelijke tuinsteden, te bevorderen.

stadsdeel Slotervaart

Volgens het stadsdeel Slotervaart is de worsteling van de moslimidentiteit van jongeren, de oorzaak van veel problemen die te maken hebben met de integratie van minderheden in wijken zoals Slotervaart. Extreme uitingen die het gevolg kunnen zijn van deze identiteitscrisis zijn de Hofstadgroep of de moord op Van Gogh. Om dit soort gedrag tegen te gaan presenteerde stadsdeelvoorzitter Ahmed Marcouch in maart 2007 het ‘Actieplan Slotervaart: Het tegengaan van radicalisering’.

Het actieplan in Slotervaart is een pilotproject en staat model voor eventueel beleid in andere stadsdelen in Amsterdam of andere steden in Nederland. “Aan het actieplan werken verschillende scholen, jongeren- en welzijnsorganisaties en moskeeën in Slotervaart mee”, vertelt Marcouch tijdens een persconferentie in maart 2007. Een radicaliseringsdeskundige is ingesteld om alle partijen bij het proces te betrekken en het proces te evalueren. Marcouch: “De deskundige is nauw betrokken bij het geheel. Hij heeft kennis over de religie, hij kent de jongeren en hun bewegingen en hij weet welke capaciteiten bepaalde instanties hebben, ook in theologisch en ideologisch opzicht. Pedagogen krijgen bijvoorbeeld geen religieuze vragen, maar religieuze opvoeding is wel degelijk erg belangrijk en komt terug op op islamitische scholen, de weekendschool en in de moskee.”

De houding van de jongeren in Slotervaart was in eerste instantie nogal afhoudend. “Maar wanneer we meer uitleg geven en benadrukken dat het actieplan vóór moslimjongeren is, blijkt er wel interesse te zijn. Het project is niet bedoeld tégen moslimjongeren, maar het doel is dat ze een plek krijgen in de samenleving”, aldus Marcouch. Religie is in de Nederlandse samenleving misschien ‘uit’  en speelt een minder grote rol, maar bij moslimjongeren is hun geloofsovertuiging erg belangrijk. “Als je religie negeert en besluit dat dit er niet toe doet, zoals nu het geval is, dan voer je alleen ad hoc discussies over bijvoorbeeld het dragen van een hoofddoek of gemengd zwemmen op school.

(foto Marcouch, Ram van Meel)
Hiermee vegen we allerlei andere belangrijke zaken van tafel.” Het is duidelijk dat Marcouch met het actieplan wil voorkomen dat iemand in die geloofsovertuiging doordraait. “De islam hoort bij de samenleving en dus moeten we ons er mee bezig houden.”

 

 

Organisaties

 

Naast Den Haag, de gemeente Amsterdam en het stadsdeel Slotervaart, bekommeren zich ruim dertig maatschappelijke welzijnorganisaties over het lot van probleemjongeren. Veel gehoorde kritiek is dat er meer welzijnswerkers dan probleemjongeren zijn. Ook zouden deze organisaties langs elkaar heen werken en daardoor niet de hulp geven die ze zouden moeten geven. Het stadsdeel wil met behulp van het actieplan aansluiten bij bestaande projecten en wil een infrastructuur ontwikkelen waarbinnen jongeren hun zoektocht kunnen afleggen. Maar wie zijn deze organisaties? En nog belangrijker wat doen ze? Onder organisaties kun je kennismaken met een aantal van deze maatschappelijke spelers.

Andere organisaties zijn:

Streetwise
Grote
steden
beleid
gemeente Amsterdam
stadsdeel Slotervaart

organisaties

communicatie
wetenschap
nieuws
framing
literatuur

Communicatiewetenschap

Weg van West probeert het heersende beeld van Slotervaart te neutraliseren, door de ‘andere kant’ eens te laten zien. Media zijn geneigd om wanneer iets nieuws is, dit nieuws over te nemen of vanuit dezelfde invalshoek te blijven herhalen. Dit kan effect hebben op de beeldvorming van het publiek. Beeldvorming is hét sleutelwoord wanneer er gesproken wordt over de problematiek in het stadsdeel Slotervaart. Het stadsdeel wordt geassocieerd met een getto waar radicaliserende Marokkaanse jongeren wonen, terwijl men er waarschijnlijk nooit geweest is. Dit beeld wordt grotendeels bepaald door de media. In de samenleving voorzien de media ons voornamelijk van nieuws. In de Communicatiewetenschap wordt de verhouding tussen burgers, overheid en media als een driehoeksrelatie beschouwd (Dearing en Rogers, 1993).

 
Figuur 1: Driehoeksrelatie publiek, politiek en media (RMO, 2003).

Op het eerste hoekpunt van de driehoeksrelatie staat de politiek, op de tweede het publiek en op de derde staan de media. Tussen deze drie hoeken bevindt zich het speelveld van het publieke domein. Het publieke domein is de plaats waar burgers elkaar ontmoeten, maar ook in contact met machthebbers kunnen treden. Het is een plaats voor debat en confrontatie en de plaats waar kennis wordt opgedaan. Het publieke domein vormt in symbolische zin de gedeelde ruimte van de samenleving. Deze driehoeksrelatie vormt één van de uitgangspunten bij de analyse van de invloed van de media en de gevolgen daarvan (RMO, 2003).

Nieuws

Er zijn verschillende invloeden op de media die maken waarom het nieuws wordt zoals het wordt. Allereerst zijn de ideologische of politieke achtergrond, sociale waarden en normen en de houding van de journalist zelf. Op de tweede plaats worden journalisten beïnvloed door de organisationele routine van het medium. Het type media en de politieke oriëntatie van het medium, de werkcultuur, hiërarchieën en sociale processen op de redactie vormen elementen van deze journalistieke routine. Tot slot beïnvloeden externe invloeden het nieuws. Hiertoe behoren de werking van de vaak concurrerende markt waar het medium zich in bevindt, maar ook de druk vanuit politieke actoren, autoriteiten, belangengroeperingen en elitegroepen (Scheufele, 1999).

Er zijn dus verschillende factoren van invloed op de media, maar wanneer is iets nu nieuws? Volgens De Swerte (2006) kan het nieuws enerzijds worden verdeeld in hard nieuws en anderzijds in soft nieuws en sensationeel nieuws. Hard nieuws bestaat uit alle items die betrekking hebben op politiek, oorlogen, internationale betrekkingen, economie, financiën, wetenschap en defensie. Politieke berichtgeving trekt hierbinnen de grootste aandacht naar zich toe. Soft nieuws bestaat uit nieuwsitems over concerten, muziek, het weer, toerisme, celebrities en royalty. In de categorie sensationeel nieuws vallen alle items over criminaliteit, verkeersongevallen, terroristische aanslagen en rampen. Bovenstaande factoren bepalen dus welk nieuws daadwerkelijk nieuws wordt. De gebeurtenissen in Slotervaart vallen vooral in de categorie sensationeel nieuws. Criminele jongeren, mogelijke verbanden met terroristen, maar er is ook een koppelingen naar hard nieuws door de politiek die zich met de problematiek bemoeit. Zolang er gebeurtenissen blijven plaatsvinden die in deze categorieën te plaatsen zijn, zal er vervolgnieuws over Slotervaart zijn.

Framing

Behalve dat de media bepalen waar het publiek over denkt kunnen de media ook bepalen hoe het publiek over deze onderwerpen denkt. De manier waarop onderwerpen door de media worden gebracht, is een keuze van de journalistiek. Deze inkadering kan bepalen vanuit welk perspectief het publiek het betreffende onderwerp gaat bekijken (McQuail, 2000). Het perspectief waarin de boodschap door de bron of de journalist gegoten is, wordt ook wel framing genoemd. Framing kan volgens Van Gorp (2006) enerzijds door de media, anderzijds via de media. Bij framing door de media representeert de journalist de gebeurtenis in een bepaald frame. Omdat de verschillende media elkaars bronnen gebruiken, kunnen frames worden versterkt. Naast framing door de media, kunnen frames ook worden verwerkt in communicatie-uitingen van andere actoren, zoals in persberichten van organisaties of antwoorden van politici op vragen van journalisten.

De berichtgeving over Slotervaart wordt voornamelijk gepresenteerd vanuit een eenzijdig frame. In het frame waarin Slotervaart wordt gepresenteerd, wordt de discussie opgedeeld in twee partijen: de Marokkanen tegenover het gezag (politie, gemeente, stadsdeel, etc.). Dit kan als een conflictframe worden beschouwd, waarin volgens Valkenburg, Semetko & De Vreese (1999) een conflict tussen individuen, groepen of instituten uitgemeten wordt. Het frame is gerelateerd aan berichtgeving over strategie, waarin de nadruk ligt op winnen en verliezen; het discours dat gebruikt wordt heeft vooral te maken met strijd. Een discours schept de interpretatie van teksten en beelden en bepaald dus de beeldvorming over Slotervaart. Het negatieve imago van de Marokkaanse jongeren zal dus deels afkomstig zijn van de berichtgeving in de media. De media zijn geneigd de Islam afstandelijk te presenteren en te simplificeren. Hierdoor wordt een gehele groep geproblematiseerd en gestigmatiseerd waardoor de samenleving in een ‘wij’ en ‘zij’ wordt verdeeld.
Literatuur