Visies op hoogbegaafdheid

Wat doet u op het gebied van hoogbegaafdheid?
"Ik ben vrijgevestigd psychotherapeut voor hoogbegaafde (jong)volwassenen. Ik help hoogbegaafden die met hun hoogbegaafdheid in de knoop zitten. Maar ik help ook hoogbegaafden die andere problemen hebben (bijvoorbeeld: echtscheiding, verlies van baan, ziekte en dergelijke). Verder doe ik onderzoek naar hoogbegaafde volwassenen en schreef ik een boek: 'Hoogbegaafd. Dat zie je zó! Over zelfbeeld en imago van hoogbegaafden' (OYA Productions, 2008). Ik geef cursussen over hoogbegaafdheid aan hoogbegaafde volwassenen en aan hulpverleners die meer willen weten over hoogbegaafdheid."

Wat is hoogbegaafdheid volgens u?
"Hoogbegaafdheid is niet één enkel aspectje van mensen. Het is een totale manier van zijn, gebaseerd op een zeer sensitief neurologisch systeem. De definitie die ik in mijn boek weergeef (en die gebaseerd is op ervaringskennis van experts op het gebied van hoogbegaafden) luidt als volgt: Een hoogbegaafde is een snelle en slimme denker, die complexe zaken aankan. Autonoom, nieuwsgierig en gedreven van aard. Een sensitief en emotioneel mens, intens levend. Hij of zij schept plezier in creëren. In mijn boek kun je een modelmatige weergave van deze definitie in woorden vinden."

Zijn hoogbegaafden volgens u anders dan andere mensen?
"Ja dus! Ze zijn, denken, doen, willen, voelen, handelen en nemen waar op een andere manier dan andere mensen. De overgang is vloeiend: je bent bij een IQ van 129 niet ineens niet-hoogbegaafd en bij een IQ van 130 ineens wél-hoogbegaafd Ik hecht zo wie zo weinig aan een IQ-getal. Ook mensen met een IQ lager dan 130 kunnen hoogbegaafd zijn."

Wat zou u de lezer over hoogbegaafdheid willen meegeven?
"Dat hoogbegaafdheid niet alleen gaat over intellectueel-cognitieve begaafdheid, maar ook over andere begaafdheden: sportieve, muzikale, sociale. Bij hoogbegaafdheid is er sprake van een algemene hoge intelligentie, die zich op verschillende gebieden kan toespitsen. En dat hoogbegaafdheid niet is voorbehouden aan excellente presteerders. Sterker nog, al die nadruk op prestaties doet veel hoogbegaafden 'ondergronds' gaan."

Meer info: www.oya-psychotherapie.nl

 

Wat doet u op het gebied van hoogbegaafdheid?
Ik begeleid hoogbegaafden om hun weg te vinden in leven en loopbaan. Cruciaal daarbij is om ze uit te laten vinden wat ze eigenlijk willen (wat ze vaak vergeten zijn omdat ze zoveel verschillende dingen een tijdje goed kunnen, maar weinig dingen lang kunnen volhouden).

Wat is hoogbegaafdheid volgens u?
Hoogbegaafdheid houdt in dat je slimmer bent dan 98% van de rest van de bevolking. Dit betekent dat je sneller kan denken, en het gaat vaak samen met andere voorkeuren en interesses hebben, en andere dingen opmerken dan anderen. Zo zie je problemen en bedreigingen, en ook fouten vaak eerder dan anderen. Dat wil wel eens conflicten geven met de omgeving, en dat is niet leuk. Nogal wat hoogbegaafden zijn op school gepest en daardoor in hun schulp gekropen, en bijna onzichtbaar geworden. Van al dat aanpassen word je van binnen steeds bozer, en ook al probeer je dat niet te laten merken, het belemmert een leuke communicatie.

Zijn hoogbegaafden volgens u anders dan andere mensen?
Ja en nee. Als het erop aankomt zijn ze van vlees en bloed net als anderen, en worstelen ze met gevoelens, persoonlijke problemen, levensvragen... net als ieder ander. Wat een groot verschil is, is dat ze niet gemiddeld zijn. Dat betekent dat goed bedoelde adviezen voor hen vaak niet passen. Net zoals het voor iemand van 2,10 meter lang geen goed idee is om bedden bij IKEA te kopen, zo passen hoogbegaafden vaak niet in een gebruikelijk loopbaanpad. Belangrijkste raadgever voor hun loopbaanpad moet (nog meer dan bij andere mensen) hun eigen gevoel zijn: waar krijg je inspiratie van, wat levert je energie op? Ga dat onderzoeken en probeer dat economisch levensvatbaar te maken (en gebruik daar je hersens bij). Maar met je hersens kan je niet bepalen wat je wil, hoe lang je ook denkt. Hoe slim die hersens ook zijn. Dat kan voor hoogbegaafden wel eens lastig zijn, te accepteren dat je de meest lastige problemen (levensvragen) nou net niet met je slimme brein kan oplossen. En problemen oplossen vinden bijna alle hoogbegaafden leuk. Net als nieuwe dingen verzinnen.

Wat zou u de lezer over hoogbegaafdheid willen meegeven?
Misschien denk je dat alle hoogbegaafden studiebollen zijn en erg geschikt voor de universiteit. Zulke hoogbegaafden bestaan, maar ze zijn toch een minderheid. Er zijn er ook die liever met hun handen werken dan in de boeken te zitten, of in de modder willen wroeten. Er zijn er die heel slecht waren op school, en er zijn er veel die de 'lange leerweg'  hebben gevolgd: van Mavo naar Havo naar VWO naar Universiteit of van LBO naar MBO naar HBO. Nogal wat kunstenaars zijn hoogbegaafd, maar je vindt ze ook onder politici, kleine winkeliers en ZZP-ers. Sommige hoogbegaafden leveren de samenleving veel goeds op, maar er zijn er ook die nogal met zichzelf in de knoop zijn geraakt en een heel simpel baantje hebben of zelfs helemaal niet kunnen werken. Hoogbegaafden komen er lang niet altijd vanzelf, en het zou goed zijn als de samenleving wat meer oog voor hen zou hebben, dat zou alleen maar profijt opleveren.

Meer info: www.werkenwaarde.nl

 

Wat doen jullie op het gebied van hoogbegaafdheid?
Wij zijn loopbaanbegeleider en coach. Wij bieden informatie over Xi en hoogbegaafdheid, en advies en coaching aan Xi-ers bij het verder ontdekken en hanteren van hun potenties. Wij denken dat dit nodig is omdat:

1. Er veel onbekendheid, onbegrip en valse schaamte is over extra intelligent zijn.
2. Met onze feedback het veranderen van oude gewoonten en opvattingen over jezelf beter en sneller gaat.
3. Extra intelligentie niet overgaat en er veel plezier aan te beleven valt als je het goed weet te hanteren, voor jezelf en voor je omgeving.
   

Wat is hoogbegaafdheid volgens jullie?
Wij gebruiken in plaats van de term hoogbegaafd liever de door onszelf ontwikkelde term Xi. Hoogbegaafdheid is een heel breed begrip, maar Xi duidt op eXtra intelligentie. Mensen die extra intelligent zijn (kortweg Xi-ers) hebben karakteristieke eigenschappen, die herkenbaar anders zijn dan van normaal intelligente mensen. Wij onderscheiden vijf verschillende karaktereigenschappen van Xi-ers:

1. Intellectueel vaardig
2. Structureel nieuwsgierig
3. Behoefte aan autonomie
4. Grenzeloos en mateloos in najagen interesses
5. Emotionele onzekerheid plus intelectuele zekerheid

Zijn hoogbegaafden volgens jullie anders dan andere mensen?
Ja, de platte reden om het woord 'extra' intelligentie te willen gebruiken, is dat er kennelijk iets te onderscheiden valt. Als alle mensen groen zouden zijn, is er geen behoefte aan een woord voor de kleur 'oranje'. Maar als er een paar mensen rondlopen, die oranje in plaats van groen zijn en zich ook nog anders blijken te gedragen, dan is het handig om er een apart woord voor te hebben. Vaak is een Xi-er zich niet bewust van zijn/haar uitzonderlijke intelligentie. Dit leidt tot misverstanden in communicatie en interactie. Daarnaast leidt het (on)bewust niet benutten van dat aparte patroon van eigenschappen en talenten tot ineffectiviteit.

Wat zouden jullie de lezer over hoogbegaafdheid willen meegeven?
Het is een keuze om te willen weten of je zelf extra intelligent bent. Er zijn evidente voordelen om het wel te willen weten. Ook al is je levensgeschiedenis niet het succesverhaal, dat men standaard associeert met hoge begaafdheid.

Meer info: www.xi2.nl